توجهات والدینی (۱۶) - مجله تخصصی بازی بان

توجهات والدینی (۱۶)

نگاهی به تجربیات جهانی و راهکارهای موثر و اشتباهات رایج

نویسنده: محمدجواد روستایی

بازی‌بان – شماره شانزدهم/ دی ماه ۱۴۰۲
@bazibaan

مقدمه

در دنیای پیشرفته و فناورانه امروز، کودکان و نوجوانان با یک محیط دیجیتال پویا و پرچالش روبرو هستند. استفاده از دستگاه‌های هوشمند، تبلت‌ها و کامپیوترها برای یادگیری و تفریح جزء روزمره زندگی شان شده است. با این حال، نگرانی‌ها در مورد امنیت و سلامت روانی کودکان به عنوان نتیجه‌ی  استفاده بیش از حد از فضای دیجیتال افزایش یافته است. در این مقاله، به بررسی تجربیات جهانی در زمینه کنترل والدینی یا پرنتال کنترل پرداخته و راهکارهای موثر و اشتباهات رایج در این حوزه را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

تجربیات جهانی

تجربیات جهانی نشان می‌دهد که استفاده بی‌رویه از فضای دیجیتال ممکن است بر توسعه فردی، تحصیلات و حتی سلامت روانی افراد تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل، ابزارهای کنترل والدینی برای مدیریت زمان، محتوا و فعالیت‌های آنلاین کودکان اهمیت زیادی پیدا کرده‌اند.

در چند سال اخیر، در بسیاری از کشورها به ویژه در اروپا و آمریکا، سیاست‌ها و قوانینی در خصوص حمایت از کودکان در فضای دیجیتال اجرا شده است. این سیاست‌ها شامل ایجاد استانداردهای نظارتی، ترویج ابزارهای کنترل والدینی و اطلاع‌رسانی به والدین درباره راهکارهای موثر برای مدیریت استفاده از تکنولوژی توسط کودکان می‌شود.

راهکارهای موثر

1. ابزارهای کنترل والدینی: استفاده از ابزارهای کنترل والدینی مانند نرم‌افزارهای فیلترینگ محتوا، تنظیم زمان استفاده از دستگاه‌ها و کنترل دسترسی به برنامه‌ها و بازی‌ها می‌تواند به والدین کمک کند تا نظارت دقیق‎تر و بهینه‌تری بر روی فعالیت‌های دیجیتال فرزندان خود داشته باشند.در زیر به اختصار به برخی از آنها و کاربردشان اشاره می‎کنیم:
   • ابزارهای کنترل والدینی:
2. نرم‌افزارهای فیلترینگ محتوا

این نرم‌افزارها به والدین این امکان را می‌دهند تا محتوای مخرب یا نامناسب را از دسترس فرزندان خود حذف کنند. مانند : Norton Family, Qustodio

1. کنترل زمان استفاده

ابزارهای مدیریت زمان، کودکان را از استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال منع می‌کنند. والدین می‌توانند زمان‌بندی دقیق برای استفاده از دستگاه‌ها تعیین کنند. مانند:  Screen Time, Family Link

• نظارت بر محتوا

این ابزارها به والدین این امکان را می‌دهند تا فعالیت‌های آنلاین فرزندان خود را نظارت کنند و محتوای مصرفی آنان را بررسی کنند. مانند  Bark, Mobicip

1. قفل‌های کودکانه برای تلفن همراه

این ابزارها به والدین این امکان را می‌دهند تا دستگاه‌های موبایل فرزندان خود را با قفل‌های کودکانه مجهز کنند تا کودکان به اطلاعات حساب کاربری دسترسی نداشته باشند. مانند:  OurPact, Norton Family

1. نرم‌افزارهای ردیابی مکان

این ابزارها به والدین این امکان را می‌دهند تا مکان کودکان خود را در زمان واقعی ردیابی کنند. مانند:  Life 360 , Find My iPhone

1. کنترل دسترسی به برنامه‌ها

با استفاده از این ابزارها، والدین می‌توانند دسترسی فرزندان به برنامه‌ها و بازی‌ها را مدیریت کنند و برنامه‌های نامناسب را محدود کنند. مانند:  AppLock, Kids Place

• پنل کنترل والدینی در سیستم‌عامل

سیستم‌عامل‌های مختلف مانند iOS و Android ابزارهای کنترل والدینی خود را ارائه می‌دهند که به والدین این امکان را می‌دهد تا تنظیمات و محدودیت‌های مختلف را بر روی دستگاه‌های فرزندان خود اعمال کنند.

• نرم‌افزارهای پیامک و اطلاع‌رسانی

والدین می‌توانند از نرم‌افزارهایی استفاده کنند که به آن‌ها اطلاع دهند که فرزندانشان چه فعالیت‌هایی را در فضای دیجیتال انجام می‌دهند. مانند: MamaBear, FamilyTime

1. تنظیمات امنیتی در مرورگرها

بسیاری از مرورگرها امکانات کنترل والدینی دارند که به والدین این امکان را می‌دهند تا محدودیت‌هایی بر روی صفحات وب و محتوای دیجیتال اعمال کنند.

1. پروکسی و فیلترینگ (DNS)

این ابزارها اجازه فیلترینگ محتوای اینترنت را از طریق تغییر DNS یا استفاده از پروکسی فراهم می‌کنند. بنابراین والدین باید در دسترسی دادن فرزندان‌شان به این ابزارها دقت نمایند.

2. آموزش والدین: آموزش والدین در زمینه مدیریت زمان فرزندان در فضای دیجیتال بسیار اهمیت دارد. آگاهی از خطرات ممکن و آشنایی با راهکارهای مدیریت موثر کمک می‌کند تا والدین بتوانند بهترین تصمیمات را برای خانواده خود بگیرند.
3. تعامل با کودکان: برقراری ارتباط با فرزندان و گفت‌و‌گو با آنها درباره استفاده از تکنولوژی و محتوای دیجیتال می‌تواند به والدین کمک کند تا فهم بهتری از جهان دیجیتالی کودکان پیدا کنند و همچنین از نظرات ایشان را بشنوند.
4. محیط خانه: ایجاد یک محیط سالم و متعادل در خانه که فضای فیزیکی(غیردیجیتال) و دیجیتال آن به تناسب با نیازهای کودکان باشد، می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی استفاده از تکنولوژی کمک کند.
5. نظارت گروهی: تشکیل گروه‌های نظارتی بین والدین می‌تواند باعث افزایش آگاهی و تبادل تجارب در زمینه کنترل والدینی شود.

اشتباه‌های رایج در مورد کنترل والدینی

1. عدم آگاهی از فناوری: بسیاری از والدین ممکن است به دلیل عدم آگاهی کافی درباره فناوری و استفاده صحیح از ابزارهای کنترل والدینی، ناخودآگاه از فرزندانشان در استفاده از دستگاه‌های دیجیتال جا بمانند.
2. اعمال کنترل بیش از حد: کنترل بیش از حد و سخت گیری ممکن است منجر به عدم توسعه استقلال و مهارت‌های تصمیم‌گیری در فرزندان شود. والدین باید توازن مناسبی در اعمال کنترل داشته باشند تا فرزندان بتوانند مسئولیت‌های خود را به تدریج یاد بگیرند.
3. نادیده گرفتن نیازها و تجربیات کودکان: اغفال از نیازها و تجربیات کودکان در فضای دیجیتال می‌تواند به احساس نامطلوب فرزندان نسبت به والدین منجر شود. باید به نظرات و تجربیات آنان احترام گذاشته شود.
4. عدم ارتباط فعال با فرزندان: عدم برقراری ارتباط فعال و باز با فرزندان می‌تواند سبب شود که والدین از چالش‌ها و مشکلات آنان در فضای دیجیتال به درستی آگاه نشوند.
5. استفاده از کنترل به جای تربیت: والدین باید به جای اعمال کنترل بیش از حد، به تربیت فرزندان خود توجه کنند. آموزش مهارت‌های مدیریت زمان و ارزیابی محتوا برای کودکان مهم است.
6. ترس از فناوری: برخی والدین به دلیل ترس یا ناامیدی از فناوری، از اعمال کنترل مناسب خودداری می‌کنند. این دسته از والدین باید به دوره‌های آموزشی و منابع معتبر مراجعه کنند تا بتوانند بهتر با فضایِ دیجیتالِ فرزندانشان ارتباط برقرار کنند.
7. عدم تنظیم محدودیت‌های مناسب: عدم تنظیم محدودیت‌های مناسب برای زمان استفاده از دستگاه‌های دیجیتال می‌تواند به افزایش استرس و مشکلات روانی در فرزندان منجر شود. والدین باید محدودیت‌های زمانی را با توجه به نیازها و رشد فرزندان تنظیم کنند.
8. ترکیب ابزارهای کنترل: برخی والدین ممکن است به اشتباه از تعداد زیادی از ابزارهای کنترل والدینی استفاده کنند که ممکن است منجر به پیچیدگی و ناکارآمدی شود. استفاده از ابزارهای بهینه و به تعداد لازم، موثرتر است.
9. عدم شناخت از نگرش کودکان به تکنولوژی: والدین باید نگرش و نیازهای کودکان به تکنولوژی را بشناسند. عدم درک این نکات می‌تواند باعث عدم اثربخشی کنترل والدینی شود.

نتیجه‌گیری

استفاده موفق از فضای دیجیتال در خانه‌ها نیازمند توازن و کنترل مناسب است. والدین با استفاده از ابزارهای کنترل والدینی، آموزش و تعامل فعال با فرزندان می‌توانند به عنوان راهنماهای موثر در جهت تعلیم و تربیت دیجیتال فرزندان خود عمل کنند. به این ترتیب، می‌توانیم یک دنیای دیجیتالی را با کیفیت برای نسل‌های آینده فراهم کنیم. همچنین با در نظر گرفتن اشتباهات رایج‌ و اتخاذ رویکردهای متعادل، والدین می‌توانند بهترین راهبردها را برای کنترل والدینی در فضای دیجیتال فراهم کنند.

منابع 

مقالات:

1. “Parental Control in the Digital Age: A Literature Review on the Effectiveness of Parental Controls in Managing Children’s Internet Use”
   • نویسندگان: Joanne E. Pattinson, Andrew A. Adams
2. “Parental Control on the Internet: A Snapshot of Online Software Tools”
   • نویسندگان: Stacey Conrad, Christine Greenhow, Daniel R. Jess, José A. Ruipérez-Valiente
3. “A Systematic Review of Parental Involvement in Preventing and Responding to Cyberbullying”
   • نویسندگان: Justin W. Patchin, Sameer Hinduja

کتب:

1. “The Art of Screen Time: How Your Family Can Balance Digital Media and Real Life”
   • نویسنده: Anya Kamenetz
2. “Parenting in the Age of Attention Snatchers: A Step-by-Step Guide to Balancing Your Child’s Use of Technology”
   • نویسنده: Lucy Jo Palladino
3. “Parenting for a Digital Future: How Hopes and Fears about Technology Shape Children’s Lives”
   • نویسندگان: Sonia Livingstone, Alicia Blum-Ross
4. “Screenwise: Helping Kids Thrive (and Survive) in Their Digital World”
   • نویسنده: Devorah Heitner
5. “Reset Your Child’s Brain: A Four-Week Plan to End Meltdowns, Raise Grades, and Boost Social Skills by Reversing the Effects of Electronic Screen-Time”
   • نویسنده: Victoria L. Dunckley