هفت ترند رسانه‌های ویدیوگیمی فارسی در سال ۱۴۰۲
نویسنده: محمد مهدی محمدی
بازی‌بان – شماره هفدهم/ فروردین ماه ۱۴۰۳
@bazibaan
سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ سال‌های سختی برای صنعت گیم بودند. خشک‌سالی‌هایی که دریای پر‌ثمر صنعت را به برکه‌ای نیمه خشک تبدیل کرده‌بود. بالاخره ۲۰۲۳(مصادف با ۱۴۰۲ شمسی) که سال موعود بازی‌ساز‌ها و گیمر‌ها بود فرا رسید. سالی مملو از عرضه عناوین ویدیوگیم، رویداد های جذاب، اخبار هیجان‌انگیز و وقایع مهم. رسانه‌های گیم فارسی زبان به منوال گذشته و مشتاق‌تر از همیشه به این عناوین پرداختند. در این مقاله به هفت ترند نقطه عطف رسانه‌های فارسی زبان نگاهی انداخته‌ایم.
- نبرد طرفداری در جنگ میان کنسولی
از شروع نسل ششم کنسول‌ها و ورود ماکروسافت به صنعت، جدال جذابی میان دو غول صنعت بازی یعنی سونی و ماکروسافت شکل گرفته‌است که تا امروز ادامه دارد. سونی با عرضه بازی‌های با‌کیفیت ضربه محکمی به رقیب وارد‌کرده و در طرف دیگر ماکروسافت با ارائه سرویس GamePass و خرید استودیو‌های بزرگ کار سونی را سخت کرده‌است. در سال ۱۴۰۲ رسانه های فارسی حکم گزارشگر این مسابقه‌ی جذاب را برای گیمرهای ایرانی داشتند و با پوشش رویداد‌های دو شرکت، نقد های مثبت[۱] و منفی[۲] بازی‌هایشان و تحلیل اخبار آنها [۳]، مانند شایعه توقف ساخت ایکس باکس جدید در نسل بعدی، هیجان این مسابقه را دو چندان کردند.
- پیش‌نمایش‌ها مهم‌تر از بازی‌ها هستند
اگر پخش پیش‌نمایش بازی GTA 6 بمب هسته‌ای صنعت گیم باشد؛ رسانه‌های گیم هیروشیمای این قصه‌اند. آبان و آذر ۴۰۲ نه تنها بخش بسیــار بزرگی از محتوای رسانه‌های فارسی به این تریلر اختصاص یافت؛ بلکه برخی از رسانه ها به این مناسبت لوگوی خود را تغییر دادند! پخش پیش‌نمایش و بررسی مو‌شکافانه، یافتن نکات مخفی و ارجاعات (easter egg)، تئوری پردازی و… درباره این نمایش بی‌سابقه بود و می‌توان این اتفاق را ترند اصلی و مرکز توجه رسانه ها برشمرد! باید پرسید که آیا سوق دادن مخاطب‌هایی که عموما سن و سال کمی دارند به سمت این بازی، آلوده‌کردن آنها با تشعشعات رادیواکتیو این بمب هسته‌ای نیست؟
البته این تنها پیش‌نمایشی نبود که رسانه‌ها برای آن ایجاد هیجان فوق‌العاده کردند. مثلا پیش نمایش بسته الحاقی بازی Elden Ring نیز توجه رسانه ها را به خود جلب کرد. موج اهمیت دادن به Trailer ها یکی پر بازدید های سال ۴۰۲ رسانه گیم فارسی بود.
- محتوای حداقلی مخاطب حد‌اکثری
از دیگر ترند‌های ۴۰۲ رسانه‌های فارسی توجه بیشتر به تولید محتوای سرگرمی به جای مباحث تحلیلی و علمی پیرامون گیم بود. با تغییر نسل مخاطب‌ها و آشنایی آنها با پلتفرم‌های مختلف مثل یوتوب و توییچ و فرم‌های محتوایی مثل استریم سلیقه آنها هم دست‌خوش تغییر شده‌است. دیدن یک ویدیوکست راجع‌به تاریخچه شرکت‌های بازی‌سازی جذابیت کمتری نسبت به RolePlay یک بازی برای مخاطبین نسل حاضر دارد.
رسانه بی‌مخاطب موجودیتی ندارد و روی دیگر رسانه مخاطب آن است پس رسانه های گیم فارسی تلاش کردند تا جای پای خود را زمین جدید بازی سفت کنند؛ هرچند به بهای قربانی کردن محتوای مفید.[۴]
- پوشش رویداد‌های صنعت گیم
از بعد همه‌گیری کرونا شرکت‌های مختلف بازی‌سازی هر‌کدام برای معرفی بازی‌های خود رویداد‌های آنلاینی برگزار کنند. برگزاری چنین رویداد‌هایی برای شرکت‌ها یعنی هزینه کمتر و مخاطب بیشتر. همان‌طور که گفتیم امسال یک سال پر و پیمان ویدیوگیمی بوده‌است. پوشش این رویداد‌ها از وظایف اصلی و بخش جذاب رسانه‌های فارسی در سال ۴۰۲ بود. البته برخی از رسانه‌ها ارزش افزوده‌ای برای مخاطب به ارمغان نیاوردند و گویا هیچ مسئولیتی در قبال مخاطب کم سن و سال خود نداشتند و حتی محتوای نا‌مناسب این رویداد‌ها را محدود نکردند. اما سوال این‌جاست که آیا پوشش حرفه‌ای یک رویداد تنها تماشای‌آن و ایجاد فضای سرگرم کننده‌است یا نیاز به توضیح و تحلیل هم‌زمان نیز دارد؟
- ما گیمر‌ها حامی بازی‌ساز‌ها هستیم
نمودار هیجان و شادی گیمر‌ها و بازی‌ساز‌ها امسال رابطه معکوس داشت. هرقدر شاهد عرضه عنوان‌های مهم گیم مثل Spider-man، Alan wake، Final Fantasy، Baldurs Gateو… بودیم؛ در پس‌پرده صعنت، اخراج‌های وسیع و تعدیل نیرو گسترده شرکت‌های بازی‌سازی و تعطیلی استودیو‌های مختلف کام بازیسازان را تلخ‌کرد. نمونه اخیر این اخراج‌ها، تعدیل نیروی ۹۰۰ کارمند پلی استیشن توسط سونی است[۵].
بازتاب این اخبار در رسانه‌های فارسی بسیار گسترده‌بوده و آنها تلاش کردند تا اعتراض خود و جامعه گیمری ایران را به این وقایع نشان دهند. در سال ۱۴۰۲ چندین خبر در ماه در رسانه‌های فارسی به این خبر اختصاص یافت.
- خرید بزرگ ماکروسافت و شکایت سونی[۶]
بعد از پیش نمایش GTA 6 خبر تصاحب شرکت اکتیویژن به مبلغ ۵۸.۷ میلیارد دلار توسط ماکروسافت جنجالی‌ترین خبر صنعت گیم بود که شکایت سونی از ماکروسافت به بهانه انحصار‌طلبی این خبر را به نقل مجالس رسانه‌های فارسی در نیمه اول سال ۴۰۲ تبدیل‌کرد. ادعای سونی باعث شد تا اسناد زیادی از برنامه‌ها و بازی‌های دو شرکت در رسانه ها درز پیدا کند که رسانه‌های فارسی زبان هم از این ترند جهانی جا نماندند. در این میان نسخه‌های اولیه زیادی از بازی‌های مختلف مانند Wolverineلو رفتند که رسانه‌های ایرانی تلاش در فرهنگ‌سازی مخاطب برای پیگیری نکردن این اخبار داشتند.
- فارسی را پاس بداریم
امسال دو بازی خارجی با زبان فارسی منتشر شدند:Alone in The Dark با زیرنویس فارسی و نسخه جدید Prince of Persia با عنوان تاج گمشده که دارای دوبله فارسی بود. رسانه‌های ایرانی با پوشش همه‌جانبه اخبار و پشتیبانی بازی شاهزاده ایرانی در قالب مصاحبه با دوبلور‌های شخصیت‌های بازی، مصاحبه با سازندگان ، استریم کامل گیم‌پلی و تحلیل و گفتگو راجع به زبان فارسی در بازی‌ها نقطه عطف جدیدی در سال ۱۴۰۲ ایجاد کردند و حمایت خود را از زبان مادریشان نشان دادند. البته تلاش این رسانه‌ها به همین امر خلاصه نشد. حمایت از فارسی‌ساز‌ها، تشویق مخاطبین به ایجاد هشتگ و گفتگو در فضای مجازی درباره زبان فارسی، تولید پادکست با محور مساله دوبله و تاثیر زبان در فهم داستان بازی‌ها و… از دیگر کار های رسانه های فارسی در این مساله‌ی مهم بود.[در این زمینه گل سر سبد و ترند روز های آخر سال ۱۴۰۲ هم مربوط به پیدا شدن و مصاحبه جنجالی دوبلور بازی GTA San Andreas و داستان دوبله این بازی می‌شود.]
شما می‌توانید ویدئوی کامل این مطلب را از اینجا مشاهده کنید
[۱] بررسی بازی Marvel’s Spider-Man 2 (zoomg.ir)
[۲] بررسی بازی Redfall (zoomg.ir)
[۳] جزئیاتی از جلسه داخلی فیل اسپنسر درباره آینده ایکس باکس منتشر شد (vigiato.net)
[۴] تعطیلی پادکست های لودینگ، ریلود در زومجی و کم کار شدن پادکست بازیکست از رسانه بازی سنتر شاهد این مدعاست
[۵] سونی ۹۰۰ نفر از کارکنان بخش پلی استیشن را اخراج می‌کند (zoomg.ir)
[۶] مایکروسافت خرید اکتیویژن بلیزارد را نهایی کرد (zoomg.ir)